Powieść-esej. W zwięzłych scenach i dokumentach (listach) ukazane zostały splatające się, autentyczne losy szeregu rodzin w ciągu ostatnich 150 lat. Swoista genealogia inteligencji polskiej.
Właściwym tematem tej powieści (skrzyżowanej z esejem historycznym) jest trwanie.
Może w ogóle głównym tematem Hanny Malewskiej jest trwanie – (…) Filozofowie
dziwią się, że istnieje raczej coś niż nic, a Hanna Malewska kontempluje zdumiewający
fakt, że pewna elementarna ciągłość ludzkiej egzystencji utrzymuje się na przekór
kataklizmom.
Adam Zagajewski, ze Wstępu
(…) pisząc Apokryf rodzinny, Malewska zdała sobie sprawę z tego, że historia jej rodziny
mogłaby zostać uznana za dzieje rodzinne „nieznanego inteligenta polskiego”,
którego dziedzictwem bardziej niż biologia są pewne formacje społeczne. Konkretne
wydarzenia, niespodziewane zwroty akcji stanowią jednak o tym, że quasi-pamiętnik
Hanny Malewskiej staje się świadectwem dziejów właśnie jej rodziny, utkanym ze
wspomnień, opowieści rodzinnych oraz dokumentów historycznych.
Anna Głąb, Ostryga i łaska. Rzecz o Hannie Malewskiej
W serii książek Hanny Malewskiej w Znaku ukażą się jeszcze Sir Tomasz More odmawia
i Opowiadania.
Wydanie 2012r.
Oprawa broszurowa.
Strony 340.
Format 12,5x19,5cm.
Akcja powieści rozgrywa się w starożytnej Grecji u zarania europejskiej cywilizacji. Siedmiu mędrców to między innymi Solon, Pittakos z Mityleny czy Tales z Miletu, którzy żyli tam i działali w okresie VII-VI w. p.n.e. Byli politykami, prawodawcami, reformatorami życia społecznego. Wychwalali rozsądek i umiar, mądrość czerpali ze swego bogatego doświadczenia życiowego. Przetrwały po nich maksymy takie jak: \"Najlepsza jest miara\", \"Poznaj samego siebie\", \"Niczego zanadto\", \"Patrzeć na koniec życia\"... To oni ustanowili normy postępowania, które przez stulecia były fundamentem moralności.
Książka dla miłośników antyku i historii i pióra Hanny Malewskiej, pisarki niesłusznie dziś zapomnianej.
Malewska w Panach Leszczyńskich zadaje niewygodne pytania, stawia trudne problemy, zastanawia się, jakich prawd o narodzie nie chcemy przyjąć, pokazuje, w jaki sposób ideał polskiej humanitas zostaje zaprzepaszczony. (…)
Choć Panowie Leszczyńscy uważani byli za polemikę Malewskiej z Trylogią Sienkiewicza, należy zaznaczyć, że nie była ona zamierzeniem pisarki.
Jak wspomina Andrzej Sulikowski, Malewska uważała Sienkiewicza za wielkiego erudytę, posiadającego również ogromne możliwości artystyczne, ale piszącego jednak poniżej górnego pułapu – prawdopodobnie, aby spełnić oczekiwania współczesnego mu czytelnika. Malewska nie chciała z nim jednak polemizować również dlatego, że stan badań, z którym miał do czynienia twórca Trylogii, był o wiele uboższy niż ten, z którego ona mogła korzystać. Jaki sens miałaby więc polemika z baśniową wizją? (…)
Pisząc o Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Malewska wydaje się stawiać diagnozę Polsce jej współczesnej. Ta diagnoza i dziś nie traci swej aktualności. (…) Wydaje się, że Panowie… powinni stać się lekturą obowiązkową wszystkich polityków, a także tych, którzy chcą nimi być. Pisarka ustanawia w nich wzorzec myślenia politycznego; tego, co powinno stać w jego centrum.
Anna Głąb, \"Ostryga i łaska. Rzecz o Hannie Malewskiej\"
Wydanie 2012r.
Oprawa broszurowa.
Strony 846.
Format 12,0x19,0cm.
O swojej powieści Hanna Malewska tak pisała w liście do siostry Teresy Landy: \"melduję, że jest z VI wieku: dzieje Ostrogotów w Italii, narodziny benedyktynów, Kasjodor ratujący szczątki kultury, ambicje niewczesne Justyniana, ruina dzieł czysto ludzkich - dwie szachownice, ludzka i Boża, i bardzo różne na nich sukcesy i porażki\".
Jadwiga Żylińska, pisarka i przyjaciółka Malewskiej, mówiła, że książka ta jest \"spojrzeniem ratującym człowieka przed poczuciem absolutnej znikomości jego doczesnego bytu\". Uważała ją za najlepsze artystycznie i najdojrzalsze dzieło autorki.